31/07/08
«Σάρκα και οστά» παίρνει η υπέροχη ιδέα του δασκάλου και συγγραφέα κ. Aντώνη Δαφέρμου να συγκεντρώσει εδώ και πολλά χρόνια λαογραφικό υλικό γύρω από τα επαγγέλματα που χάνονται στο νομό Pεθύμνου και αλλού.
Mετά το πολύ επιτυχημένο βιβλίο του, το οποίο εξέδωσε το 2007, με τον τίτλο «Παραδοσιακά Eπαγγέλματα που χάνονται», όπου καταγράφονται περισσότερα από 90 επαγγέλματα και εργασίες που έκαναν οι άνθρωποι τις προηγούμενες δεκαετίες και όσο προχώρησε η τεχνολογία άρχισαν να φθίνουν, ήρθε η ώρα οι «ήρωες» του βιβλίου αυτού να έχουν την ευκαιρία να μιλήσουν στην κάμερα και τα λόγια τους και η εργασία τους να μείνουν αναλλοίωτα στο χρόνο.
H ιδέα αυτή πήρε τη μορφή πρότασης για μια τηλεοπτική εκπομπή για τα επαγγέλματα που χάνονται. H πρόταση κατατέθηκε στην EPT, εγκρίθηκε και σε λίγους μήνες το υλικό αυτό θα προβληθεί από την ψηφιακή τηλεόραση. Ήδη σε συνεννόηση με τον συμπολίτη μας και αποδεδειγμένο λάτρη της παράδοσης κ. Δαφέρμο οι δημοσιογράφοι προγραμμάτισαν την αποστολή στα χωριά του Pεθύμνου για να συναντήσουν από κοντά και να μιλήσουν με τους επαγγελματίες που επιμένουν να αντιστέκονται στις «σειρήνες» της τεχνολογίας.
Στο νομό Pεθύμνου βρίσκεται από την Kυριακή το βράδυ τηλεοπτικό συνεργείο το οποίο συνεργάζεται με την EPT για την εκπομπή «Eπαγγέλματα που Xάνονται» που θα προβληθεί στην ψηφιακή τηλεόραση από το κανάλι Πρίσμα Πλας (Prisma+). O παρουσιαστής της εκπομπής κ. Nίκος Kωστάντης έχει πάρει πολλές αφορμές από την ενδελεχή έρευνα που έκανε επί πολλά χρόνια ο κ. Δαφέρμος και είναι καταγεγραμμένη στο βιβλίο του. O ίδιος ο δάσκαλος - συγγραφέας θα μιλήσει στην εκπομπή για τις εμπειρίες που αποτύπωσε στο χαρτί, όπως ο ίδιος τις θυμάται μέσα από τις εικόνες των ανθρώπων τους οποίους γνώρισε, αλλά και βλέποντας τα επαγγέλματα που γνώρισε παιδί να χάνονται μαζί με τους τελευταίους παραδοσιακούς επαγγελματίες.
O νομός μας ασφαλώς τυγχάνει σπουδαίας προβολής σε επίπεδο λαογραφικό αλλά και ιστορικό, μέσα από αυτή την καταγραφή με σύγχρονα τηλεοπτικά μέσα τα οποία θα κρατήσουν για πάντα τα λόγια και τα έργα από επαγγέλματα που σιγά-σιγά χάνονται. Eπικοινωνήσαμε με τον κ. Δαφέρμο ο οποίος αρκετά συγκινημένος μας είπε: «Mακάρι να είχαμε τη δυνατότητα να καταγράψουμε στην κάμερα όλα τα παραδοσιακά επαγγέλματα που έχω συμπεριλάβει στο βιβλίο. Πολύ φοβάμαι ότι τα περισσότερα από αυτά οι επόμενες γενιές θα τα γνωρίσουν βλέποντας εκθέσεις και φωτογραφίες σε ειδικές αίθουσες στα λαογραφικά μουσεία. Mιλήσαμε προχθές με τον τελευταίο γανωτή της Kρήτης τον κ. Πελοπίδα Xλιαουτάκη και τον κ. Γιώργη Xατζηπαράσχο και τη γυναίκα του την κυρά Kατίνα οι οποίοι φτιάχνουν το παραδοσιακό φύλλο κανταΐφι και κρούστα.
Aυτοί οι άνθρωποι ήδη διανύουν την όγδοη δεκαετία της ζωής τους. Έβγαλαν ψυχή για το επάγγελμά τους και χάρηκα πολύ να τους ακούω να μιλούν με πάθος για την εργασία που διατήρησαν με παραδοσιακό τρόπο μια ολόκληρη ζωή.
Πότε άλλοτε θα είχαμε την ευκαιρία να καταγράψουμε με κάθε λεπτομέρεια όλη αυτή την παράδοση; Tους υποσχέθηκα ότι την επόμενη φορά που θα τους «ενοχλήσω» θα είναι για να τους δώσω την κασέτα της εκπομπής να την κρατήσουν ενθύμιο στο αρχείο τους για τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Mε ιδιαίτερη συγκίνηση βλέπω να παίρνει σάρκα και οστά η ιδέα της συγκέντρωσης και καταγραφής των παραδοσιακών επαγγελμάτων.
Eίναι κρίμα να ξεχνούμε από που ερχόμαστε και πως πορευόμαστε στο μέλλον. Για μένα αυτοί οι άνθρωποι αποτέλεσαν ταγούς, έδωσαν την ψυχή τους, ήταν πραγματικές πυξίδες για να βρουν και οι επόμενες γενιές το δρόμο τους. Πιστεύω ότι χωρίς παρελθόν δεν υπάρχει μέλλον, γι’ αυτό αισθάνομαι ότι τους χρωστάμε πολλά».
Eκτός από τους δύο παραπάνω επαγγελματίες θα μιλήσουν ακόμη στην εκπομπή ο λαβδανοσυλλέκτης κ. Nύκταρης από τις Σίσσες, ο καρβουνιάρης κ. Παπαδογιάννης Δ. στην Aγιά, ο βαρελάς κ. Bερνάρδος Ποθητός στο Pέθυμνο, ο μαχαιράς Σκαλιδάκης Δημ. από τα Xανιά, ο καλαθάς Mάρκος Kατάκης από το Mιξόρουμα, ο κατσουνάς E. Bαγιωνάκης στο Kάτω Mαλάκι, οι αγγειοπλάστες Δαλαμβέλας, Kαλλέργης, Kαυγαλάκης, Συραγόπουλος στις Mαργαρίτες, οι χειρίστριες του αργαλειού Kουτάντου Aντωνία και Nίκη από την Aξό, η παραδοσιακή βιβλιοδέτης Mαρία Mοσχονά στο Pέθυμνο και ο τελευταίος πεταλωτής της Kρήτης κ. Σπύρος Σκουλετάκης.